วัดไทร (บ้านดอน)

ที่ตั้ง :   เลขที่ 196 ถนนหน้าเมือง ตำบลตลาด อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี 84000

ประวัติความเป็นมา สถานที่สำคัญและสิ่งศักดิ์สิทธิ์

               เป็นวัดที่เก่าแก่อยู่ใจกลางเมืองบ้านดอนสันนิษฐานว่าก่อสร้างขึ้นในสมัยอาณาจักรศรีวิชัยระหว่าง พ.ศ. 1300 ถึงพ.ศ. 1800 โดยเชื่อมโยงกับวัดกลาง (เก่า) และวัดพระโยคที่อยู่ใกล้เคียงกัน ในอดีตวัดไทรเคยอยู่ในภาวะรกร้างหลายครั้ง

           ต่อมาในสมัยหลวงพ่อฉุย (พระอนุสรณ์ธรรมศาสน์) เป็นเจ้าอาวาสได้มีการบูรณะเสนาสนะหลายอย่าง มีการสร้างอุโบสถหลังใหม่แทนหลังเดิมที่ชำรุดเสียหายโดยใช้แบบแปลนของพระอุโบสถวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม กรุงเทพฯ       

            อุโบสถหลังนี้สูงจากคอดินถึงช่อฟ้า 18 เมตร ช่อฟ้าใบระกาหน้าบันแกะสลักเป็นลวดลาย ประดับด้วยกระจกสีใช้เวลาก่อสร้างต่อเนื่องนานถึง 6 ปีจึงแล้วเสร็จ สาเหตุที่ใช้เวลานานเนื่องจากอุปกรณ์การก่อสร้างต้องสั่งซื้อโดยตรงจากต่างประเทศ การติดต่อสื่อสาร การขนส่งไม่สะดวกดังเช่นปัจจุบันโดยมีช่างฝีมือศิลปกรรมไทยเป็นผู้ร่วมก่อสร้างบรรจงลงรักปิดทองล่องชาดอย่างประณีต จึงมีความสวยงามดั่งปัจจุบันและได้สร้างศาลาการเปรียญไม้ 2 ชั้น เมื่อ พ.ศ.2475 ขนาดกว้าง 12 เมตร ยาว 28 เมตร สูง 18 เมตร ใช้ไม้ตำเสาไม้หลุมพอและไม้เนื้อแข็งอย่างดีทั้งหลังก่อสร้างอย่างประณีต โดยหลวงพ่อฉุยเป็นผู้ควบคุมดูแลตั้งแต่การตัดไม้การแปรรูปไม้เพื่อให้ได้สัดส่วนในการก่อสร้างไปจนถึงการประกอบจนแล้วเสร็จทั้งหลัง ต่อมาภายหลังการก่อสร้างแล้วเสร็จ ใช้เป็นสถาบันการศึกษาและสนามสอบของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง สาขาสุราษฎร์ธานีปัจจุบันมีอายุเก่าแก่อายุเกือบ 100 ปี    

           สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2484 ญี่ปุ่นยกขอพลขึ้นบกที่จังหวัดสุราษฎร์ธานีได้ยึดเอาศาลาการเปรียญวัดไทรแห่งนี้เป็นฐานบัญชาการรบในครั้งนั้นด้วย