วัดพระบรมธาตุไชยาราชวรวิหาร

ที่ตั้ง :   เลขที่ 50 หมู่ที่ 3 ถนนรักษ์นรกิจ ตำบลเวียง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี 84110

ประวัติความเป็นมา สถานที่สำคัญและสิ่งศักดิ์สิทธิ์

     วัดพระบรมธาตุไชยาราชวรวิหารเป็นพระอารามหลวงชั้นเอกชนิดราชวรวิหารสังกัดคณะสงฆ์มหานิกายมีองค์พระเจดีย์เป็นโบราณสถาน บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า สร้างขึ้นตามแบบลัทธิมหายาน

      สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นประมาณพุทธศตวรรษที่ 13 - 14 ไม่ปรากฏประวัติการสร้างและผู้สร้างเข้าใจว่าสร้างในขณะที่เมืองไชยาสมัยศรีวิชัยกำลังเจริญรุ่งเรืองสูงสุดรอบองค์พระธาตุมีเจดีย์เล็กๆ 4 ทิศล้อมรอบด้วยวิหารคด
ซึ่งประดิษฐานพระพุทธรูปเก่าแก่ขนาดต่างๆ โดยรอบทั้ง 4 ด้านองค์เจดีย์ พระบรมธาตุมีความสูงจากฐานใต้ดินถึงยอด ๒๔ เมตร ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยมสูง ย่อเก็จขนาดฐานวัด จากทิศตะวันตกยาว 13 เมตรฐานนี้สร้างก่อนสมัยที่พระชยาภิวัฒน์ (หนู ติสโส)จะบูรณะตั้งอยู่บนผิวดินซึ่งมีระดับต่ำกว่าพื้นดินปัจจุบัน ทางวัดได้ขุดบริเวณโดยรอบฐาน เป็นเสมือนสระกว้างประมาณ 50 เซนติเมตร ลึกประมาณ 60 - 70 เซนติเมตร ผนังก่ออิฐแบบไม่สอปูนลดหลั่นกันขึ้นไปถึงยอดมุข

      ผนังก่ออิฐแบบไม่สอปูนลดหลั่นกันขึ้นไปถึงยอดมุขอีกสามด้านทึบทั้งหมดที่มุมฐานทักษิณมีเจดีย์ทิศ หรือ เจดีย์บริวารตั้งซ้อนอยู่ด้วยหลังคาทำเป็น 3 ชั้นลดหลั่นกันขึ้นไป แต่ละชั้นประดับรูปวงโค้งขนาดเล็กและสถูปจำลอง รวม 24 องค์    

    จังหวัดสุราษฎร์ธานีได้ใช้ภาพของเจดีย์พระบรมธาตุนี้เป็นสัญลักษณ์ในดวงตราประจำจังหวัดและเป็นสัญลักษณ์ในธงประจำกองและผ้าพันคอลูกเสือด้วย ส่วนทางด้านสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมนั้น มีลักษณะเป็นเจดีย์องค์เดียวในสมัยอาณาจักรศรีวิชัยรุ่งเรืองมาถึงในปัจจุบันที่อยู่ในสภาพสมบูรณ์ที่สุด